Przepuklina i jej rodzaje: zrozumienie i leczenie problemu

Przepuklina brzuszna jest patologicznym uwypukleniem zawartości jamy brzusznej powstałym w wyniku przemieszczenia się tkanek poza miejsce ich prawidłowego występowania. Przepukliny mogą pojawiać się w wielu częściach ciała i dotyczyć różnych narządów. 

Za statystycznie najczęściej występującą wymienia się jednak przepuklinę brzuszną oraz pięć rodzajów przepuklin:

• przepuklinę pachwinową,
• przepuklinę pępkową,
• przepuklinę udową,
• przepuklinę kresy białej,
• przepuklinę Spiegla.

Przepuklina pachwinowa

Przepuklina pachwinowa jest najczęściej występującym podrodzajem przepuklin brzusznych. Jest to zmiana zlokalizowana w okolicy pachwiny i kanału pachwinowego dająca objawy, które w dłuższej perspektywie znacznie utrudniają codziennie funkcjonowanie. Kiedy przedostanie się na zewnątrz, przybiera postać miękkiego guzka, który można wprowadzić do jamy brzusznej pod wpływem lekkiego nacisku. Typowymi dla przepukliny pachwinowej objawami jest obrzęk okolicy pachwin,  pieczenie, uczucie ciężaru, ból w podbrzuszu sięgający do kończyn dolnych. Z biegiem czasu dolegliwości nasilają się i doskwierają głównie w przypadku podejmowania wzmożonego wysiłku fizycznego, kaszlu, kichania i wypróżniania się.

Przepuklina pępkowa

Przepuklina pępkowa jest to przemieszczenie zawartości jamy brzusznej przez pierścień pępkowy. Początkowo przepuklina pępkowa przybiera postać niewielkiego guzka lub obrzęku zlokalizowanego w pępku lub w jego okolicach, uwidaczniając się głównie przy napiętych mięśniach brzucha np. podczas śmiechu, kaszlu, zaparć. Przy przepuklinie pępkowej z czasem zmienić może się także kolor pępka, początkowo na zaczerwieniony, z biegiem czasu na siny.

Przepuklina udowa

Przepuklina udowa ma postać elastycznego, odprowadzanego guzka, który znajdującego się podskórnie w okolicy pachwiny. Zazwyczaj zlokalizowany jest on na przednio-przyśrodkowej części uda. Pierwszym objawem jest uczucie pobolewania lub dyskomfortu pojawiającego się głównie po uciążliwym kaszlu czy oddawaniu stolca. Wraz z zaawansowaniem choroby dyskomfort pojawia się częściej i może promieniować w stronę przyśrodkowej powierzchni uda. Z uwagi na fakt, że kanał udowy ma małą średnicę, istnieje wysokie ryzyko uwięźnięcia przepuklin udowych, co w finale prowadzi do niedrożności przewodu pokarmowego. Stan ten wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.

Przepuklina kresy białej

Przepuklina kresy białej jest kolejnym podrodzajem przepukliny brzusznej. Dotyka najczęściej osoby z wysoką nadwagą oraz kobiety po ciąży, u których w wyniku osłabionych mięśni prostych brzucha dochodzi do ich rozstępu. Przepuklina kresy białej najczęściej uwidacznia się podczas skłonów tułowia w przód z leżenia tyłem, czyli popularnych „brzuszków”, w wyniku działania na mięśniu prostym brzucha. Objawy wystąpienia przepukliny kresy białej  na początkowym etapie często są niewidoczne, z czasem natomiast pojawiają się dolegliwości bólowe nasilające się głównie w czasie wysiłku fizycznego.

Przepuklina Spiegla

Przepuklina Spiegla statystycznie jest najrzadziej występującym podrodzajem przepukliny brzusznej. Zlokalizowana jest w obrębie tzw. linii półksiężycowatej, czyli okolicy bocznego brzegu mięśnia prostego brzucha. Objawy przepukliny Spiegla w początkowym etapie są stosunkowo subtelne i mylone z innymi problemami brzusznymi.  Na późniejszych etapach rozwoju objawy zbliżone są jednak do symptomów towarzyszących innym odmianom przepuklin – głównie narastający w trakcie wysiłku przeszywający ból brzucha, możliwy obrzęk, zaparcia, uwidaczniający się guzek.

Jak diagnozować przepuklinę brzuszną?

Pojawienie się przepukliny wymaga specjalistycznej wizyty w każdym przypadku, u każdego pacjenta. Wielu chorych pojawia się u lekarza jedynie w momencie wzmożonych dolegliwości bólowych, natomiast o diagnostyce powinniśmy pomyśleć zaraz po wystąpieniu pierwszego z nich. Często jest to zgrubienie umiejscowione pod skórą. Nie powinniśmy czekać z wizytą nawet wtedy, gdy przy zmianie pozycji uwypuklenie zanika. Bagatelizowanie sprawy może nieść za sobą niekorzystne konsekwencje, szczególnie w przypadku przepukliny uwięźniętej.

W trakcie wizyty lekarskiej, po wykonanym badaniu USG odpowiedni specjalista będzie w stanie określić rodzaj uwypuklenia i dobrać efektywny sposób leczenia operacyjnego, gdyż przepuklina nabyta nie jest w stanie ulec samodzielnemu wchłonięciu.

Leczenie przepukliny brzusznej

Zabieg operacyjny przepukliny w większości przypadków może być wykonywany zarówno w znieczuleniu miejscowym, jak i ogólnym – rodzaj znieczulenia uzależniony jest od stopnia rozległości. Po zabiegu u pacjenta stosowana jest profilaktyka przeciwkrzepliwa oraz antybiotykoterapia, bardzo ważna jest także właściwa pielęgnacja rany i stosowanie się do zaleceń pooperacyjnych.

Rekonwalescencja po operacji przepukliny brzusznej

Rekonwalescencja po operacji przepukliny zależy od rodzaju operacji oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Bezpośrednio po zabiegu pacjenci otrzymują profilaktykę przeciwkrzepliwą oraz antybiotyki, aby zapobiec zakażeniom. Ważna jest również odpowiednia pielęgnacja rany oraz przestrzeganie zaleceń lekarza dotyczących aktywności fizycznej.

W przypadku chirurgii laparoskopowej pacjenci zazwyczaj wracają do normalnej aktywności szybciej niż po tradycyjnej operacji otwartej. Zaleca się jednak unikanie intensywnego wysiłku fizycznego przez co najmniej kilka tygodni, aby zminimalizować ryzyko powikłań lub nawrotu przepukliny.

Podsumowanie

Przepuklina brzuszna to poważny problem zdrowotny, który, jeśli zostanie zlekceważony, może prowadzić do groźnych powikłań. Ważne jest, aby wcześnie rozpoznać objawy i zgłosić się do specjalisty w celu odpowiedniej diagnozy i leczenia. W większości przypadków przepuklina wymaga interwencji chirurgicznej, aby uniknąć dalszych komplikacji i poprawić jakość życia pacjenta. Szybka diagnoza i leczenie są kluczowe dla sukcesu terapii i zapobiegania nawrotom schorzenia.